Vinyl: terug van nooit weggeweest

Door G. Ostyn

Er zijn altijd muziekliefhebbers geweest die de voorkeur gaven aan vinyl met het argument dat een lp warmte en diepte geeft die de cd niet kan evenaren. Maar die liefhebbers werden lang genegeerd door de markt. Platenlabels sloten hun perserijen, behalve een paar die vooral dance muziek persen, want vinyl bleef het medium bij uitstek voor D.J.‘s. Vandaag brengt elk groot label en veel kleinere labels vinyl uit, en de meeste grote nieuwe releases hebben een vinylversie. Maar door de grote vraag, de pandemie, de Brexit en tekort aan grondstoffen lopen de wachttijden op.

Druk in Leuven

“Er is enerzijds een generatie die nooit stopte en vinyl platen bleef kopen, en anderzijds een generatie die opgegroeid is zonder vinyl, die muziek downloadt, en die nu vinyl platen ontdekt, en dan is er ook nog de hele vintage-rage die zich afzet tegen de wegwerpcultuur”, zo zegt Rudi Claes (Rudi, zet ik Bruno er ook bij?) van Bilbo Records, een online en offline platenzaak in het centrum van Leuven. “Een typische jongere downloadt een nummer en klikt het naar de prullenbank wanneer hij het beu is. Er komt niets tastbaars aan te pas; de beleving van muziek is dan heel vluchtig. Maar platen zijn tastbaar, je moet er bij stilstaan, je moet de plaat uit de -mooie- hoes halen, opleggen, omdraaien, enz., dat is een heel andere manier van muziek luisteren. Je luistert bijvoorbeeld niet naar platen wanneer je kookt, maar wel met vrienden en een glas wijn”, zo zegt Bruno Segebarth, ook van Bilbo Records.

“Platen van voor de tijd van de CD’s werden ook anders opgenomen, het productieproces voor platen was totaal anders, er moest nagedacht worden over de volgorde van de nummers (aan de buitenkant of de binnenkant van de LP. Het nadeel van het succes van vinyl is dat er te weinig productiecapaciteit is. De vraag is veel groter dan het aanbod. Door de pandemie was er veel achterstand in de perserijen, er is nu nog een wachttijd van acht maanden.”


Populair op plaat De ‘klassiekers’ zijn altijd blijven verkopen, ook op vinyl: Fleetwood Mac, Pearl Jam, Nirvana, zowat alles uit de jaren negentig, en ook David Bowie, Bob Marley, Jimi Hendrix, The Beatles, die platen worden door zowat alle generaties gekocht. De jongeren kopen wel meer hiphop en alle aanverwante genres, en zo ontdekken ze jazz, funk en soul, allemaal genres die het heel goed doen op vinyl. En dan heb je ook tieners die dol zijn op Harry Styles, Taylor Swift en co en die net zo graag een mooi object hebben, met vaak een kunstige hoes, iets wat verdween toen de cd’s op de markt kwamen. Vaak staan er ook de songteksten op of zit er een poster of een ander extraatje bij.

“Er duiken nu hier en daar wel platenzaken op, maar daar worden tweedehandsplaten verkocht aan prijzen die vaak hoger zijn dan een nieuwe vinylplaat. Een ander probleem is dat ze geen georganiseerde bevoorrading hebben en dat de verkoop kan stilvallen. Daarom worden in dat soort winkels andere ‘vintage’ producten verkocht zoals meubels en prullaria.”

STREAMER

“Wij zijn een speciaalzaak, we kennen muziek en we kennen onze klanten, wat ze erg op prijs stellen.”

De mooiste platenhoezen

The 10 ‘Greatest Album Covers of All Time’ volgens Billboard, het tijdschrift van de Amerikaanse muziekindustrie:

1. The Velvet Underground and Nico, ‘The Velvet Underground & Nico’ (1967)

De iconische bananenfoto van Andy Warhol is een geweldige cover op zich, een perfecte combinatie van kunst, muziek en humor, aldus Billboard.

2. The Beatles, ‘Abbey Road’ (1969)

"Het bewijs van de blijvende indruk van deze foto van het oversteken van de straat is dat dat honderden fans hem elke dag opnieuw nabootsen voor de Abbey Road Studios. Er is zelfs een webcam live feed. Een ander opmerkelijk feit: het is de eerste Beatles-cover waarop de naam van de band of de albumtitel niet voorkomt."

3. Patti Smith, ‘Horses’ (1975)

"De cover van 'Horses' is een visueel meesterwerk. De foto van Smith, gefotografeerd door vriend en collega-kunstenaar Robert Mapplethorpe, werd door criticus Camille Paglia beschouwd als een van de beste foto's die ooit van een vrouw zijn gemaakt."