Samen eten als een familie en de traditionele gewoontes van gezelligheid van het mediterrane dieet, beïnvloeden de eetgewoonten van adolescenten en voorkomen eetgedragsstoornissen. Dat blijkt uit een nieuwe studie van de Universitat Oberta de Catalunya (UOC) en de Universitat Autònoma de Barcelona (UAB) die gepubliceerd werd in de International Journal of Environmental Research and Public Health.
Uit het onderzoek blijkt dat eten delen, tafelen in gezelschap zonder telefoons of andere digitale tools, of een prettig gesprek voeren, een gunstige impact kunnen hebben op adolescenten en bijdragen aan hun gezondheid. Net zoals uit andere studies blijkt, toont dit onderzoek aan dat deze gezelligheid, die conversatie en langzamer eten bevordert, adolescenten helpt om het verzadigingsgevoel tijdens maaltijden te herkennen en, indirect, obesitas voorkomt.
“Gezond eten is niet alleen wat we eten, maar ook hoe we het eten”, zegt professor Anna Bach-Faig. “Het mediterraan dieet is veel meer dan een lijst met voedingsmiddelen. Het is een cultureel model van hoe voedingsmiddelen worden geselecteerd, geproduceerd, verwerkt en geconsumeerd.”
De studie, uitgevoerd door middel van diepte-interviews van families in Catalonië met adolescenten van 12 tot 16 jaar, analyseert een van de minst bestudeerde aspecten van het mediterrane dieet: socialisatie tijdens de maaltijden en hoe de manier waarop men eet ook een invloed heeft op de gezondheid.
Om de mate van gezelligheid in de onderzochte gezinnen te bepalen, analyseerden de onderzoekers de frequentie en duur van de gezinsmaaltijden, de plaats waar ze plaatsvonden, het gebruik van digitale tools, de bereiding van het eten en het soort communicatie dat tijdens deze bijeenkomsten tot stand kwam.
Volgens de studie at de meerderheid van de gezinnen alleen het avondeten samen en hun gewoonten varieerden naarmate ze alleen of met hun dierbaren aten. Uit het onderzoek bleek dat gezinsmaaltijden excellent waren voor communicatie en socialisatie, en dat wanneer gezinnen er minder tijd aan besteedden, niet aan tafel zaten, afgeleid door telefoons of andere tools of geen prettige gesprekken voerden tijdens die maaltijden, ze ook minder goed het mediterraan dieet volgden.
Volgens professor Bach-Faig is het essentieel om eettradities te behouden om de voordelen van het mediterraan dieet niet te verliezen. Sinds enkele decennia verliest het mediterrane dieet terrein door de opmars van het zogenaamde ‘westerse dieet’, gekenmerkt door het overwicht van bewerkte voedingsmiddelen en snel eten, vaak voor de televisie.
De studie benadrukt dat het van cruciaal belang is om met deze aspecten rekening te houden om een gezond voedingspatroon bij adolescenten te bevorderen en om volksgezondheidscampagnes op te zetten. “Net zoals we 5 groenten en fruit per dag aanbevelen”, zegt prof. Bach-Fair “kunnen we ook minstens één gezinsmaaltijd per dag voorstellen”.
Dieet als cultureel erfgoed
Het mediterrane dieet (MD) wordt beschouwd als een van de gezondste voedingspatronen ter wereld omwille van de associatie met positieve gezondheidsresultaten. Na meer dan een halve eeuw onderzoek werd het MD door UNESCO erkend als immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid, inclusief het delen van maaltijden.
Family Meals, Conviviality, and the Mediterranean Diet among Families with Adolescents. Int J Environ Res Public Health. 2021 Mar; 18(5): 2499.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7967627/
“Hoe vaker mensen online eten, hoe ongelukkiger”
Mensen die vaak samen eten en drinken zitten beter in hun vel en eten gezonder. Maar waarom geldt dit niet voor mensen die online een maaltijd delen of e-peritieven?
“Onderzoek van voor de coronaperiode toonde reeds aan dat zij die vaak samen eten beter in hun vel zitten en ook gezonder eten. Mensen die vaak samen het glas heffen, zijn gelukkiger dan mensen die dit niet doen. We vroegen ons af of dit ook geldt voor mensen die online samen eten en drinken. De coronacrisis zorgde er immers voor dat velen elkaar online opzochten om samen een maaltijd te delen of het glas te heffen”, zegt Katrien Maldoy, onderzoekster in de communicatiewetenschappen op UAntwerpen.
“Wat blijkt? Mensen die het leuk vinden om online samen te eten en drinken, zijn inderdaad gelukkiger en eten gezonder. Mensen die niet graag online maaltijden delen, zijn over het algemeen minder gelukkig en eten minder gezond”, zegt Maldoy. “Maar hoe vaker mensen ook aan online samen eten en drinken doen, ook al vinden ze het leuk, hoe minder gelukkig ze zijn. En ook op nutritioneel vlak lijken ze minder voordelen te ervaren naarmate ze elkaar meer online opzoeken.”
Waarom dit zo is, is nog onduidelijk. “We willen daarom graag ervaringen verzamelen van mensen die elkaar online opgezocht hebben om samen te eten of te drinken. Zin om uw eigen ervaring te delen? Dat kan via een vragenlijst!”
https://uantwerpen.eu.qualtrics.com/jfe/form/SV_9S6mfGl8PaarqCy