“Prostaatkanker is niet mediageniek”
Erik Briers geeft een stem aan mannen met prostaatkanker
Sabine Salk
In 2001 werd prostaatkanker vastgesteld bij Erik Briers, doctor in de scheikunde, die toen vijftig was. Vandaag maakt doctor Briers het goed en is actief bij de patiëntenvereniging ‘Wij Ook’, ondervoorzitter van ‘Europa Uomo’- ‘The Voice of Men with Prostate Cancer in Europe’ en lid van de European Association of Urology Guidelines Committee on the Treatment of Prostate Cancer.
“Waarom ik mij inzet voor patiënten met prostaatkanker? Het heeft te maken met wie je bent, wat je wil betekenen voor medepatiënten en dan zoek je een weg om dat zo efficiënt mogelijk te doen. In mijn geval was het zo dat de uroloog die mij jaren geleden behandelde, suggereerde dat ik mij wilde aansluiten bij de groep mensen die op dat moment ‘Europa Uomo’ oprichtte en of ik kon helpen. Zo kwam ik in contact met Europese ‘collega’s’ en de rest is geschiedenis”, aldus Erik Briers.
Misverstanden over prostaatkanker
“Als we het hebben over misverstanden dan is het zaak om uit te zoeken bij wie welke misverstanden leven en in welke mate die misvattingen problematisch zijn. Heel veel mannen en hun partner weten niet wat de prostaat is, waar die zich bevindt, wat het nut is van de prostaat, wat er mis mee kan gaan en de gevolgen daarvan. Dat is niet zozeer een misverstand maar een gebrek aan informatie. Op dat vlak is er nog veel werk aan de winkel. Daarmee bedoel ik niet dat er op school les moet gegeven worden over de prostaat. Als we alle verantwoordelijkheden bij het onderwijs leggen, dan moeten we de leerplicht verlengen tot zestig jaar om de schoolgaande jeugd alles te leren wat wij vinden dat ze moeten weten. Het is aan elk en iedereen om zichzelf te informeren. Vandaag weten mannen vaak pas wat een prostaat is wanneer ze een prostaatprobleem hebben. Dat kan een ontsteking zijn of een verhoogde PSA (zie kader verderop) en dan kan mogelijk het woord kanker vallen.”
“Daarnaast zijn er ook misverstanden in de medische wereld. Artsen weten wel wat de prostaat is, maar sommige artsen twijfelen er aan of een jaarlijkse PSA-test nodig is of niet. Anderen zeggen dat ze niet geloven in de test of zeggen dat de test meer kwaad doet dan goed omdat hij angstaanjagend zou zijn. Maar geneeskunde is evidence-based en niet gebaseerd op geloof. En het nut van de PSA-test is uitvoerig bewezen. Bovendien is het niet zo dat een PSA test tot overdiagnose en overbehandeling leidt.”
“Het resultaat is dat prostaatkanker in veel gevallen laat opgespoord wordt, vaak wanneer er al metastasen zijn, terwijl het anders kan. Maar zoals dat vaak het geval is, is er ‘resistance to change’ of weerstand tegen verandering. Als men geleerd heeft dat PSA-metingen niet nodig zijn, dan gaat men niet plots een ander verhaal vertellen.”
Europese aanbevelingen
“In het algemeen heeft Europa weinig bevoegdheden wat volksgezondheid betreft, maar aanbevelingen van de Europese Raad hebben er wel toe geleid dat wij in België georganiseerde borstkankerscreening, baarmoederhals- en darmkankerscreening geïmplementeerd hebben. Inmiddels is er eenzelfde advies voor prostaatkanker, longkanker en maagkanker.”
“Vroegtijdige opsporing of screening is van het grootste belang. Prostaatkanker is de meest voorkomende kwaadaardige vorm van kanker bij mannen. En in tegenstelling met wat heel veel mensen denken, komt prostaatkanker niet alleen voor bij ‘oude mannen’. De helft van de gevallen van de kanker treedt op voor de leeftijd van 69 jaar. En het risico is twee tot drie keer groter als bij je vader of broer prostaatkanker werd vastgesteld. Een ander misverstand is dat prostaatkanker een goedaardige kanker is, zoals men lang aannam. Waarom zou men er dan aandacht aan besteden en is het niet zo dat ‘oude mannen sowieso doodgaan’?”
“Een ander probleem is dat mannen die met prostaatkanker kampen er vaak niet over durven te praten. Praten is moeilijk is omdat het dan ook over incontinentie en impotentie moet gaan. Bij borstkanker bijvoorbeeld is er veel meer openheid. En vrouwen zijn het meer gewoon om een arts te raadplegen; voor menstruatie, anticonceptie, conceptie, zwangerschap, enz. Ze ondergaan ook meer screenings dan mannen. Maar wanneer gaat een man naar de dokter? Wanneer hij zijn knie stoot of wanneer hij moet van zijn partner. Het is een cliché maar het is zo.”
“Vrouwen weten doorgaans wel dat de prostaat belangrijk is en soms zijn het ook vrouwen die hun partner aanmoedigen om zich te laten controleren omdat ze er iets over gehoord of gelezen hebben. En dat terwijl prostaatkanker gepaard gaat met grote problemen, ook wat de levenskwaliteit en de mentale gezondheid van mannen betreft. Maar prostaatkanker is allesbehalve mediageniek, er wordt niet vaak over gepraat en getuigenissen zijn eerder zeldzaam. Zelf heb ik daar geen problemen mee.”
“Mijn take-home message voor mannen -en vrouwen-? Een op de zeven mannen worden vroeg of laat geconfronteerd met prostaatkanker informeer u en praat erover met uw arts.”
Voor meer informatie:
- Wij ook
“Het publiek voorlichten en opvoeden over prostaataandoeningen in het algemeen en prostaatkanker in het bijzonder en de patiënten de nodige bijstand verlenen”, dat is de doelstelling van WIJ OOK.
- Europa Uomo
STREAMER: “Vandaag weten mannen vaak pas wat een prostaat is wanneer ze een prostaatprobleem hebben.”
De prostaat voor beginnelingen
De prostaat is een klier van de mannelijke geslachtsorganen. Hij zit onder de blaas en voor het rectum en heeft normaal de grootte en vorm van een kastanje. Hij bestaat uit klierweefsel dat wordt omringd door een fibromusculaire laag (een combinatie van bindweefsel en spier). De prostaat maakt een vloeistof aan (prostaatvloeistof) die samen met zaadcellen het sperma vormt. De ontwikkeling en de werking van de prostaat worden beïnvloed door de mannelijke hormonen (testosteron), die in de testikels (zaadballen) worden aangemaakt. Die hormonen regelen de groei van de prostaat en de vorming van de prostaatvloeistof.
Een PSA-test is een eenvoudig bloedonderzoek waarbij het prostaatspecifiek antigen (PSA) bepaald wordt. PSA is een zogenaamde tumormarker, een stof die door de prostaat geproduceerd wordt en in het bloed opgespoord kan worden. Een verhoging van de PSA kan wijzen op prostaatkanker, maar dat is zeker niet altijd het geval. Een stijging van de PSA-waarde kan ook wijzen op andere, onschuldigere prostaatkwalen zoals een goedaardige prostaatvergroting of een ontsteking. Daarom is verder onderzoek nodig bij een verhoogde PSA-waarde Bron: www.kanker.be |
Movember!Movember is een liefdadigheidsinstelling die zich inzet om de gezondheid van de man te veranderen. “Prostaatkanker, teelbalkanker, mentale gezondheidsproblemen en de preventie van zelfmoord – we pakken het allemaal aan”, aldus de Belgische afdeling van de instelling. Sinds 2003 heeft Movember meer dan 1250 gezondheidsprojecten voor mannen over de hele wereld gefinancierd, door de status quo in twijfel te trekken en de manier te veranderen waarop onderzoek naar gezondheidsproblemen bij mannen wordt uitgevoerd en gezondheidsdiensten manen proberen te bereiken.“We willen in 2030 het aantal mannen dat te jong overlijdt met 25% verlagen.” |
