Praten met kinderen over ziek zijn

Praten over ziekten met kinderen, met uw kinderen, is niet altijd gemakkelijk. Eerst is er het gesprek over de diagnose, maar daarna komt ook de vermoeidheid, de praktische gevolgen, de taak als ouder, en ga zo maar door.

Véronique, 45 en moeder van drie kinderen, getuigt.

“Toen ik 42 was kreeg ik de diagnose borstkanker. Ik was aan het werk toen ik vernam dat de uitslag van de punctie positief was. Ik belde meteen mijn man en we gingen allebei naar huis. Voor de 'eerste hulp' belde ik mijn moeder die toen voor mijn drie kinderen zorgde, 10, 8 en 4 jaar oud, en daarna belde ik een vriendin.”

“Mijn man en ik legden al snel aan de twee oudste kinderen uit dat ik een ziekte had en dat ik een aantal onderzoeken moest ondergaan (MRI) om te zien wat ik precies had”, vertelt Véronique.

“Tegelijkertijd zochten we informatie over behandelingen, ziekenhuizen en artsen en bespraken we hoe we onze kinderen konden vertellen over kanker en de behandelingen. Onze houding ten opzichte van kinderen moest een beslissing van ons beiden zijn. Ik was ontzettend bang voor hun reacties.”

“Nadat we advies hadden ingewonnen, legden we hen uit wat chemotherapie was en wat de bedoeling was. We namen onze toevlucht tot het lezen van boeken over kanker met de twee kleintjes, de oudste wilde er eerst niets over weten, maar later las ik voor uit het boek 'Grote boom is ziek'. We maakten ook een 'chemokalender' met zestien wasknijpers die één per één weggehaald werden naarmate de behandeling vorderde.”

Individuele reacties

“Ik zag al snel hoe het karakter van mijn kinderen en hun leeftijd hun reacties en hun houding beïnvloedden. Mijn oudste, nogal teruggetrokken van aard, zei niet veel, terwijl mijn 8-jarige dochter nieuwsgieriger was, zei dat ze bang was en om geruststellende knuffels vroeg. Ik las samen met haar een het boek 'De kleur van emoties' en dat was prettig. De jongste, toen vier jaar, vond het heel grappig dat ik mijn haar verloor en in het antwoord op de vraag "Ga je dood?", hadden we het over ons vertrouwen in de geneeskunde en in de artsen en benadrukten we de geruststellende resultaten.”

Anders dan anders

“Na een operatie en de radiotherapie had ik al een hele weg afgelegd, maar waren de sporen van de ziekte zijn nog niet verdwenen: lichamelijke vermoeidheid, haaruitval, emotionaliteit, enz... We hebben zoveel mogelijk de theorie van 'geen taboes en geen verboden onderwerpen' toegepast en ik ontdekte de positieve aspecten van oprechte gesprekken met mijn kinderen en mijn man. Het ging verder dan mijn ziekte en beïnvloedde onze manier van opvoeden. We moedigen onze kinderen aan om zichzelf te uiten, om hun emoties uit te drukken met woorden, foto's, enz., zonder ze onder druk te zetten. We betrekken de kinderen ook bij wat wij doen en het uiten van onze emoties, bijvoorbeeld door tekeningen te maken voor zorgverleners”.

“Verder besteden we veel meer aandacht dan vroeger aan gezondheidseducatie; gezond eten, bewegen, sporten,...”

“Mijn advies ? Praat over de ziekte in éénvoudige en duidelijke woorden. Beantwoord alle vragen. Verberg niets maar overdrijf niet, praat er gewoon over. En aanvaard hulp!”

Mhml-tips voor kinderen

Om over de ziekte te praten

• 'Samy en de megamaffemeta-cellen, gaat over Samy, een kleine jongen met een mama die getroffen wordt door uitgezaaide borstkanker. De oorsprong van dit boek gaat terug tot maart 2019. Een tiental vrouwen met borstkanker ontmoetten elkaar en vonden het jammer dat ze geen enkel middel hadden om aan hun kinderen en hun naasten uit te leggen wat ze meemaakten. Het boek kwam tot stand dankzij de gezamenlijke inspanningen van Novartis en het preventieplatform ‘Les Secrets D’une Victoire by Amel’. Het werd geschreven in samenwerking met twee psychologen, een verpleegster die dagelijks contact heeft met kinderen die een ouder hebben met kanker, en vrouwen die zelf borstkanker hebben. U kunt het boek gratis bestellen via [email protected].

• Grote boom is ziek, Nathalie Slosse et Rocio del Moral, Uitgeverij Albino.

• Grote woorden bij kanker Dit boek legt grote woorden als kanker, chemo en bestraling uit op kindermaat. Cindy Verhulst en Katrien Vanhauwaert, Uitgeverij Acco.

Om over emoties te praten

• Het hart van mama, een boek dat ouders en kinderen helpt praten over emoties. Pascale De Snijder, Uitgeverij Baeckens Books.
   
• Toverdruppels, Nathalie Slosse et Rocio del Moral, Uitgeverij Van Halewijck.